Theo quy định tại Điều 64 Luật Thi đua khen thưởng[1] thì điều kiện để trở thành Nghệ sĩ ưu tú tại Việt Nam là

1. Trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; Chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; Điều lệ, nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, địa phương.
2. Có phẩm chất đạo đức tốt, gương mẫu trong cuộc sống, tận tụy với nghề; có tài năng nghệ thuật xuất sắc; có uy tín nghề nghiệp; có tinh thần phục vụ nhân dân, được đồng nghiệp và nhân dân mến mộ;
3. Có thời gian hoạt động nghệ thuật từ 15 năm trở lên, riêng đối với loại hình nghệ thuật Xiếc, Múa từ 10 năm trở lên; được tặng nhiều giải thưởng của các cuộc liên hoan, hội diễn nghệ thuật trong nước hoặc ngoài nước.
4. Có ít nhất 2 Giải Vàng quốc gia hoặc 1 Giải Vàng quốc gia và 2 Giải Bạc quốc gia

Tương tự như danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú là các danh hiệu như Nhà giáo ưu tú, Thầy thuốc ưu tú,...